ဟိုက်ဒရိုဂျင်သည် အရိုးရှင်းဆုံးဓာတုဒြပ်စင်ဖြစ်သည်။ ယင်း၏ နျူကလီယပ်စ်တွင် ပရိုတွန်တစ်ခုတည်းပါဝင်ပြီး ယင်း၏အက်တမ်တွင် အီလက်ထရွန်တစ်ခုသာရှိသည်။ ဒိုင်ဟိုက်ဒရိုဂျင် (H2) ၏ မော်လီကျူးမှာ ဟိုက်ဒရိုဂျင် အက်တမ် နှစ်ခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။
ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို ဒိုင်ဟိုက်ဒရိုဂျင် ရည်ညွှန်းရာတွင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။

ဟိုက်ဒရိုဂျင် ၁ ကီလိုဂရမ် မီးရှို့ခြင်းက ဓာတ်ဆီ ၁ ကီလိုဂရမ်ထက် စွမ်းအင် ၄ ဆနီးပါး ပိုများစေပြီး ရေကိုသာ ထုတ်လုပ်ပေးပါတယ်။

2H2 + O2 - O2 - > 2H2O

ဟိုက်ဒရိုဂျင် သည် ကမ္ဘာ့ မျက်နှာပြင် ပေါ်တွင် အလွန် များပြား သော်လည်း ၎င်း ၏ စင်ကြယ် သော အခြေအနေ တွင် မ ရှိ ပါ ။ ယင်းကို ရေနှင့် ဟိုက်ဒရိုကာဗွန်ကဲ့သို့သော မော်လီကျူးများတွင် အခြားဓာတုဒြပ်စင်များနှင့် အမြဲချည်နှောင်ထားသည်။ သက်ရှိသတ္တဝါများ (တိရစ္ဆာန် သို့မဟုတ် အပင်) ကိုလည်း ဟိုက်ဒရိုဂျင်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။
ထို့ကြောင့် ဇီဝမတ်စ်သည် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ရင်းမြစ် နောက်တစ်ခုဖြစ်သည်။

ဟိုက်ဒရိုကာဗွန်၊ ဇီဝဓာတ်ငွေ့နှင့် ရေကဲ့သို့သော ဤအခြေခံအရင်းအမြစ်များမှ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်ယူရန် စွမ်းအင်ထည့်သွင်းဖို့လိုသည်။
ဟိုက်ဒရိုဂျင်သည် ယှဉ်ပြိုင်မှုကုန်ကျစရိတ်နှင့် ကာဗွန်နိမ့်စွမ်းအင် (နျူကလီးယားနှင့် အစားထိုးစွမ်းအင်များ) မှ ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဆိုလျှင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်သည် မကုန်ခန်းနိုင်သလောက် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
ဟိုက်ဒရိုဂျင်နည်းပညာများသည် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်လုပ်ရန်၊ သိုလှောင်ရန်နှင့် စွမ်းအင်ရည်ရွယ်ချက်များအတွက် အသွင်ပြောင်းရန် လေ့လာသည့် နည်းပညာအစုများဖြစ်သည်။

ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်လုပ်ရန် လက်ရှိနည်းလမ်းများစွာရှိပါသည်။ ကုန်ကျစရိတ်၊ စွမ်းအင်စွမ်းဆောင်နိုင်မှု၊ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုတို့အရ ကိုယ်ပိုင်အကျိုးကျေးဇူးများနှင့် ချို့ယွင်းချက်များရှိသည်။

ရေလျှပ်စစ်ဓာတ်အား -
ရေလျှပ်စစ်ဓာတ်အားသည် ရေ (H2O) ဟိုက်ဒရိုဂျင် (H2O) ဟိုက်ဒရိုဂျင် (H2O) နှင့် အောက်ဆီဂျင် (O2) အဖြစ် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားသုံးသည့် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ အဓိက လျှပ်စစ်ဓာတ်အား အမျိုးအစား နှစ်မျိုးရှိသည်။ Alkaline electrolysis နှင့် Proton လဲလှယ်ခြင်း အမြှေးပါး (ပီအီးအမ်) အီလက်ထရိုလီဆစ်တို့ဖြစ်သည်။ နေရောင်ခြည် သို့မဟုတ် လေစွမ်းအင်ကဲ့သို့သော အစားထိုးစွမ်းအင်ရင်းမြစ်များမှ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားဖြင့် ရေလျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးနိုင်ပြီး ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်လုပ်မှု၏ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်စေသည့် နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်စေသည်။

မီသိန်း ရေနွေးငွေ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး -
ရေနွေးငွေ့ မီသိန်း ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုသည် များသောအားဖြင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပုံစံဖြင့် မီသိန်း (CH4) ကိုအသုံးပြုသည့် ဓာတုဖြစ်စဉ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ဟိုက်ဒရိုဂျင်နှင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် (CO2) ထုတ်လုပ်ရန်ဖြစ်သည်။ ဤဖြစ်စဉ်ကို ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်လုပ်ရန် ဓာတုလုပ်ငန်းတွင် ကြီးမားသောအတိုင်းအတာဖြင့် အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။ သို့သော်လည်း ၊ ၎င်း သည် ရေ အီလက်ထရောနစ် ရောဂါ နှင့် နှိုင်းယှဉ် လျှင် ဟိုက်ဒရိုဂျင် ထုတ်လုပ် မှု ၏ ပတ်ဝန်းကျင် ဆိုင်ရာ ထိခိုက် မှု နည်း သော နည်းလမ်း တစ် ခု ဖြစ် စေ သည့် CO2 ကို လည်း ထုတ် လွှတ် သည် ။

ဇီဝဓာတ်ငွေ့ဓာတ်ငွေ့-
ဇီဝဓာတ်ငွေ့ထုတ်ယူခြင်းသည် အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင်အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပေးသည့် ဖြစ်စဉ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ယင်းကို ဟိုက်ဒရိုဂျင်အဖြစ် ပြောင်းလဲပေးနိုင်သည်။ ဤနည်းစနစ်သည် စိုက်ပျိုးရေး၊ သစ်တော သို့မဟုတ် မြို့ပြစွန့်ပစ်ပစ္စည်းများကို အစားအစာအဖြစ် အသုံးပြုသောကြောင့် အသစ်ပြုပြင်နိုင်ပြီး တည်မြဲသောရင်းမြစ်များမှ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းကို ကမ်းလှမ်းသည်။

ရေပိရိုလစ်ဆစ် -
ဟိုက်ဒရိုဂျင်နှင့် အောက်ဆီဂျင်အဖြစ် ရေကိုဖြိုချရန် အပူဓာတ်ကိုအသုံးပြုသည့် အပူဓာတ်ကို အသုံးပြုသည့် အပူဓာတ်ဖြစ်စဉ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤနည်းသည် စွမ်းအင်စွမ်းဆောင်နိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ထိရောက်မှုရှိနိုင်သော်လည်း အပူချိန်မြင့်မားမှုနှင့် သတ်သတ်မှတ်မှတ်အခြေအနေများ လိုအပ်ပြီး အကောင်အထည်ဖော်ရန် ပိုမိုရှုပ်ထွေးစေနိုင်သည်။

Solar photoelectrolysis :
နေရောင်ခြည်ဓာတ်ပုံလျှပ်စစ်သည် နေရောင်ခြည်ကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အားအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲရန် နေရောင်ခြည်ဆဲလ်များကို အသုံးပြုသည့် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်လုပ်နည်းဖြစ်ပြီး ယင်းကို ရေအားလျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးရန် အသုံးပြုသည်။ ဤနည်းစနစ်သည် နေစွမ်းအင်ကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အား အသစ်ပြုပြင်နိုင်သော ရင်းမြစ်အဖြစ် အသုံးပြုသော်လည်း နေရောင်ခြည်ဆဲလ်များ၏ ထိရောက်မှုနှင့် ဆက်စပ်နေသော ကုန်ကျစရိတ်များကြောင့် ကန့်သတ်ထားနိုင်သည်။

ဟိုက်ဒရိုဂျင် သိုလှောင် မှု သည် သန့်ရှင်း ပြီး ဘက်စုံ စွမ်းအင် သယ်ဆောင် သူ တစ် ဦး အဖြစ် ၎င်း ၏ အလားအလာ ကြောင့် သုတေသန နှင့် ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက် ရေး ၏ တက်ကြွ သော နယ်ပယ် တစ် ခု ဖြစ် သည် ။ ဟိုက်ဒရိုဂျင် သိုလှောင်နိုင်တဲ့ လက်ရှိနည်းလမ်းတချို့ကို အောက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်–

ဓာတ်ငွေ့ဖိသိပ်ခြင်း -
ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို ဓာတ်ငွေ့ပုံစံဖြင့် ဖိသိပ်ထားနိုင်သည်။ မြင့်မားသောဖိအားများခံရပ်နိုင်ရန် သံမဏိ သို့မဟုတ် ပေါင်းစပ်ပစ္စည်းများဖြင့် ဖိအားမြင့်သိုလှောင်ကန်များကို ပြုလုပ်နိုင်သည်။ သို့သော် မြင့်မားသောဖိအားများတွင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို ဖိသိပ်ရန် သတ်သတ်မှတ်မှတ် အခြေခံအဆောက်အအုံလိုအပ်ပြီး စွမ်းအင်ဆုံးၡုံးစေနိုင်သည်။

လိခ်ဖေါ်မှု -
ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို အလွန်နိမ့်သော အပူချိန် (အောက် -၂၅၃ ဒီဂရီ ဆဲလ်စီးယပ်စ်) စွမ်းအင်အမြင့်ဆုံး သိုလှောင်မှုအတွက် အရည်ပျော်စေနိုင်ပါတယ်။ အရည်ပုံစံဖြင့် သိုလှောင်ထားခြင်းက ဟိုက်ဒရိုဂျင်ဖြင့် သိမ်းဆည်းထားသော ပမာဏကို လျော့နည်းစေသော်လည်း အရက်ယမကာကျေနပ်မှုဖြစ်စဉ်အတွင်း အကုန်အကျများသော အေးမြစေသည့်ကိရိယာများနှင့် စွမ်းအင်သိသိသာသာ ဆုံးၡုံးမှု လိုအပ်သည်။

မာကျောသောပစ္စည်းများနှင့်ပတ်သက်၍ ကြည်လင်သောပစ္စည်းများအပေါ် ကြည်ညိုညှိုးနွမ်းခြင်း-
ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို လှုပ်ရှားစေသော ကာဗွန်များ၊ ဇီအိုလိုက်များ၊ ညစ်ညမ်းသော အော်ဂဲနစ်သတ္တုများ (အမ်အိုအက်ဖ်အက်စ်) ၊ သို့မဟုတ် အော်ဂဲနစ်-အင်နိုဂနစ် ပေါင်းစပ်ပစ္စည်းများ စသည့် ခိုင်ခံ့သော ပစ္စည်းများပေါ်တွင် ကြိုက်နှစ်သက်နိုင်ပါသည်။ ဤပစ္စည်းများသည် တိကျသောမျက်နှာပြင် ဧရိယာကြီးတစ်ခုရှိပြီး တော်သင့်ရုံဖိအားများနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်အပူချိန်တို့တွင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို ကြိုတင်ကြော်ငြာနိုင်သည်။ သို့သော် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကြော်ငြာကို ပြောင်းပြန်ဖြစ်စေနိုင်သော်လည်း နှိမ်နင်းရန် ဖိအားကြီးဖို့လိုသည်။

ဓာတုသိုလှောင်မှု -
ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို ဓာတုဒြဗ်စင်ပုံစံဖြင့် သိမ်းဆည်းထားနိုင်သည်။ ဥပမာ၊ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို အော်ဂဲနစ်ဟိုက်ဒရစ်ကဲ့သို့သော သတ္တုဟိုက်ဒရိုက် သို့မဟုတ် အော်ဂဲနစ်ဒြပ်ပေါင်းပုံစံဖြင့် သိုလှောင်ထားနိုင်သည်။ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်လွှတ်မှုကို အပူပေးခြင်း၊ ကတ်တလီဇစ် သို့မဟုတ် အခြားနည်းစနစ်များဖြင့် အစပျိုးပေးနိုင်သည်။ သို့သော် ဓာတုသိုလှောင်စနစ်များသည် အပူချိန်၊ ဖိအားနှင့် ပစ္စည်းအသစ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတို့တွင် သတ်သတ်မှတ်မှတ် လိုအပ်ချက်များ ရှိပေမည်။

မြေအောက် သိုလှောင်မှု -
ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို မြေအောက်တွင် သိမ်းဆည်းထားနိုင်သည်။ ဆားရေကန်များ၊ သဘာဝအခေါင်းပေါက်များ သို့မဟုတ် ညစ်ညမ်းသောရေလှောင်ကန်များ စသည့် သင့်တော်သော ဘူမိဗေဒပုံစံများတွင် မြေအောက်တွင် သိုလှောင်ထားနိုင်သည်။ မြေအောက် သို လှောင် မှု သည် ကြီးမား သော သို လှောင် မှု စွမ်းပကား တစ် ခု ကို ကမ်းလှမ်း ပြီး လုံခြုံ ရေး နှင့် အခြေခံ အဆောက်အအုံ အန္တရာယ် များ ကို လျှော့ချ နိုင် သည် ။ သို့သော် ယင်းတွင် သင့်တော်သော ဘူမိဗေဒဆိုက်များနှင့် လုံခြုံပြီး ယုံကြည်စိတ်ချရသော သိုလှောင်နည်းစနစ်များ လိုအပ်သည်။

ဟိုက်ဒရိုဂျင်တွင် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုကို လျှော့ချနိုင်စွမ်းတို့အပါအဝင် ၎င်း၏ ထူးခြားသောစရိုက်လက္ခဏာများကြောင့် ကဏ္ဍအသီးသီးတွင် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုကို လျှော့ချရန် အလားအလာရှိသည်။ ဟိုက်ဒရိုဂျင်၏ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော အသုံးချမှုအချို့တွင် -

ရွေ့လျားမှု သန့်ရှင်းရေး -
လောင်စာဆီဆဲလ်ကားများ၊ ဘတ်စ်ကားများ၊ ထရပ်ကားများနှင့် ရထားများကဲ့သို့သော ဟိုက်ဒရိုဂျင်ယာဉ်များသည် အတွင်းမီးလောင်အင်ဂျင်ယာဉ်များအတွက် သန့်ရှင်းသောရွေးချယ်စရာတစ်ခု ကမ်းလှမ်းသည်။ လေထဲက အောက်ဆီဂျင်နဲ့ ဟိုက်ဒရိုဂျင်နဲ့ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို ပေါင်းစပ်ပြီး လေထုညစ်ညမ်းမှုနဲ့ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့တွေကို လျှော့ချပေးတယ်။

စွမ်းအင် သိုလှောင်မှု -
ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို နေရောင်ခြည်နှင့် လေစွမ်းအင်ကဲ့သို့ ခေတ္တပြန်လည်ပြုပြင်နိုင်သော စွမ်းအင်ရင်းမြစ်များမှ ထုတ်လုပ်သည့် စွမ်းအင်သိုလှောင်ခြင်းအပါအဝင် စွမ်းအင်ကြီးသိုလှောင်နည်းအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်သည်။ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အား လျှပ်စစ်ဓာတ်အားဖြင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ရန် အသုံးပြုနိုင်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လောင်စာ သို့မဟုတ် စွမ်းအင်ရင်းမြစ်အဖြစ် အသုံးပြုရန် သိမ်းဆည်းထားနိုင်သည်။

စက်မှုလုပ်ငန်းထုတ်လုပ်မှု -
ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို အမ်မိုနီယာထုတ်လုပ်ရေးအတွက် ဓာတုလုပ်ငန်းတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးပြုကြသည်။ မြေသြဇာထုတ်လုပ်ရေးတွင် အသုံးပြုသည့်အပြင် မီသနောလ်၊ ကလိုရင်းဓာတ်ပါဝင်သော ဟိုက်ဒရိုဂျင်နှင့် ဟိုက်ဒရိုကာဗွန်တို့အပါအဝင် ဓာတုပစ္စည်းအမျိုးမျိုး ထုတ်လုပ်ရာတွင်လည်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးပြုကြသည်။ သံမဏိနှင့် အခြားသတ္တုများထုတ်လုပ်ရာတွင် လျော့နည်းစေသည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်လည်း အသုံးပြုနိုင်သည်။

လျှပ်စစ်ထုတ်လုပ်မှု -
ဟိုက်ဒရိုဂျင် လောင်စာဆီဆဲလ်များကို တည်ငြိမ်မှုနှင့် မိုဘိုင်းအပလီကေးရှင်း နှစ်ခုစလုံးအတွက် သန့်ရှင်းပြီး ထိရောက်သောနည်းဖြင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ရန် အသုံးပြုနိုင်သည်။ ယင်းတို့ကို စီးပွားရေးနှင့် လူနေအိမ်အဆောက်အအုံများတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထောက်ပံ့ပေးသည့် ရင်းမြစ်တစ်ခုအဖြစ် သို့မဟုတ် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားရင်းမြစ်အဖြစ် အသုံးပြုကြသည်။ သူ တို့ ကို အများဆုံး တောင်းဆို မှု ကာလ အတွင်း လျှပ်စစ် ဓာတ်အား ထောက်ပံ့ ရန် လည်း အသုံးပြု နိုင် ပါ သည် ။

Cလူနေအိမ်နှင့် စီးပွားရေးအပူပေးခြင်း-
ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို သဘာဝဓာတ်ငွေ့ သို့မဟုတ် လောင်စာဆီအစား လူနေမှုနှင့် စီးပွားရေးအပူပေးမှုအတွက် လောင်စာအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်သည်။ ဟိုက်ဒရိုဂျင် ဘိုလာ များ ကို တီထွင် ခဲ့ ပြီး အပူပေး အဆောက်အဦး များ အတွက် ကာဗွန် နိမ့် သော အစားအစာ တစ် ခု ကို ကမ်းလှမ်း နိုင် သည် ။

အာကာသအပ္ပလီကေးရှင်းများ -
အာကာသ လုပ်ငန်း တွင် ၊ ဟိုက်ဒရိုဂျင် ကို အာကာသ လွှတ်တင် ယာဉ် များ ကို တွန်းအား ပေး ရန် လောင်စာ အဖြစ် အသုံးပြု သည် ၊ အထူးသဖြင့် ဒုံးပျံ များ ၏ အထက်ပိုင်း အဆင့် များ တွင် ဖြစ် သည် ။ အရည်ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို စွမ်းအင်သိပ်သည်းမှုမြင့်မားခြင်းနှင့် သန့်ရှင်းသောမီးလောင်မှုတို့ကြောင့် ပန်ကာအဖြစ် အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။